Hướng dẫn 15 bước học lái xe số sàn cơ bản cho người mới 2023

Dù hộp số sàn trên ô tô là một công nghệ không còn mới và đang dần bị thay thế bởi sự tiện lợi của xe ô tô số tự động, nhưng đối với những người mới lái xe và muốn làm chủ chiếc xe ô tô thì số sàn (hay số tay, viết tắt là MT) lại được ưa chuộng hơn. Tuy nhiên, không giống như hộp số tự động, việc điều khiển hộp số sàn đòi hỏi nhiều thao tác thuần thục.

Học lái xe ô tô hay học bất kỳ chương trình nào cũng vậy, đều phải có trình tự học, từ cơ bản đến nâng cao, từ đơn giản đến phức tạp. Đối với những người mới học lái xe ô tô, chưa từng cầm vô lăng thì cần chuẩn bị và hiểu những gì?

Dưới đây là những kiến thức cơ bản, những điều bạn nên biết khi lựa chọn phương tiện di chuyển (ô tô). Tưởng chừng như một điều cơ bản và đơn giản nhưng nó sẽ giúp bạn tránh được những rủi ro cho chính mình. Những hướng dẫn cơ bản khi bắt đầu học lái xe ô tô số sàn

1. Hướng dẫn 15 bước học lái xe số sàn cơ bản dễ hiểu

Thắt dây an toàn khi học lái xe số sàn

Đây là quy tắc đầu tiên và cơ bản nhất, thắt dây an toàn khi lái xe sẽ giúp bạn và mọi người ngồi trên xe ô tô tránh gặp rủi ro và nguy hiểm khi đang lưu thông trên đường.

Hiểu nguyên lý hoạt động của bộ ly hợp (côn, ambada) khi điều khiển xe ô tô số sàn

Với những am hiểu về nguyên tắc hoạt động của chiếc xe bạn đang đi, vì mỗi chiếc xe có những cách thức và hoạt động khác nhau. Nó sẽ giúp chúng ta tự tin hơn khi lái xe ô tô ra đường.

Ở ngoài cùng bên trái là côn, ở giữa là phanh và chân ga ở phía xa bên phải (CBA). Cách bố trí này tương tự như những xe có vô lăng trái và xe vô lăng bên phải.

Côn được nhả ra để truyền lực từ động cơ quay đến các bánh xe đang quay và cho phép bạn sang số mà không cần mài côn của từng số riêng lẻ.

Trước khi bạn bắt đầu sang số (lên, xuống), phải nhấn côn.

Điều chỉnh ghế khi học lái xe số sàn

Điều chỉnh vị trí ghế vô lăng về phía trước đủ để bạn nhấn bàn đạp chân cơm (chân côn bên trái, bên cạnh chân phanh) xuống sàn bằng chân trái

Đạp hết chân côn (bàn đạp côn)

Nhấn chân côn và giữ sát sàn. Đây là thời điểm tốt để nhận thấy chân côn di chuyển khác với chân phanh và chân ga như thế nào, và tốt nhất là bạn nên làm quen với việc nhả chân côn nhanh và chậm.

Kiểm tra chắc chắn cần số đang ở vị trí N (Neutral) học lái xe số sàn

Chuyển cần số về vị trí trung tâm. Đây là vị trí mà cần số có thể di chuyển tự do từ bên này sang bên kia. Xe được coi là không vào số khi cần số ở vị trí trung tâm hoặc bàn đạp chân côn bị nhấn xuống hoàn toàn

Số N là viết tắt của “neutral” là chỉ vị trí số 0. Khi ở vị trí này, động cơ của xe đang ở chế độ chờ (hoạt động nhưng không di chuyển). Vì vậy, bạn phải cài số N khi kéo xe, đẩy xe khi đi bảo dưỡng, kéo xe trên đường khi xe đang gặp sự cố.

Sơ đồ chuyển số phụ thuộc vào từng loại xe. Tuy nhiên, sơ đồ này thường được vẽ trực tiếp trên cần nắm số. Để việc chuyển sang số mượt mà không cần nhìn xuống cần số, bạn nên luyện kỹ năng này bằng cách: để chìa khóa ở vị trí tắt, tập chuyển số (kết hợp chân côn), mắt không nhìn cần số.

khởi động số

Đối với xe ô tô số sàn, khi bạn khởi động xe bằng chìa khóa thì nút start/stop thì cần số phải luôn ở vị trí 0 (N, mo), phanh tay vẫn còn ở chế độ thắng và đảm bảo rằng bạn đang đạp và giữ chân côn sát sàn xe.

Có thể bỏ chân khỏi bàn đạp côn sau khi khởi động xe

Khi động cơ nổ máy, bạn có thể nhả chân khỏi chân côn (miễn là cần số ở vị trí trung tâm).

Đạp côn, vào số 1

Số đầu tiên nằm ở vị trí trên bên trái, hãy để ý sơ đồ trực quan của các số trên đỉnh cần số. Để vào số với xe ô tô b2 số sàn, côn phải được cắt hoàn toàn, có nghĩa là bạn phải đạp hết hành trình chân côn xuống sát sàn xe. Trên thực tế, nhiều trường hợp sẽ cảm thấy việc vào số rất nặng nề và khó khăn, do chân côn của xe chưa đạp hết tầm.

Khi đạp bàn đạp ly hợp, 2 tay đặt trên vô lăng, người lái ở tư thế nhìn về phía trước, dùng mũi chân trái đạp mạnh bàn đạp xuống sát sàn xe (gót chân không chạm vào sàn xe). Lúc này, sự truyền lực từ động cơ đến hộp số đã bị ngắt. Yêu cầu đạp bàn đạp ly hợp phải mạnh và dứt khoát.

Chân trái từ từ nhả chân côn cho đến khi xe di chuyển

Từ từ nhấc chân ra khỏi bàn đạp ly hợp cho đến khi bạn nghe thấy tiếng động cơ bắt đầu giảm. Bạn có thể lặp lại quá trình này nhiều lần cho đến khi bạn có thể nhận ra âm thanh này ngay lập tức. Đây là điểm ma sát của ly hợp giúp xe chuyển động về phía trước mà còn tạo cảm giác nhận biết xe đang di chuyển.

Nhả bàn đạp ly hợp là nối chuyển động từ động cơ với hệ thống truyền lực. Để động cơ không bị chết máy đột ngột và xe ô tô không bị rung giật, khi nhả bàn đạp ly hợp cần thực hiện theo trình tự sau:

Khoảng 2/3 hành trình đầu nhả nhanh nơi đĩa ly hợp tiếp giáp với bánh đà
Khoảng 1/3 hành trình sau nhả từ từ, để tăng dần mô-men quay truyền từ động cơ đến hệ thống truyền lực.

Sau đó dùng chân phải mớm nhẹ bàn đạp ga để xe di chuyển theo ý muốn

Khi xe chạy, nhấc chân khỏi bàn đạp côn cho đến khi vòng quay giảm dần rồi đạp nhẹ chân ga. Đạp nhẹ chân ga và nhả nhẹ chân côn. Bạn sẽ phải làm điều này một vài lần để tìm ra sự kết hợp hài hòa giữa áp lực lên và xuống.

Một cách khác là nhả chân côn cho đến khi vòng quay của động cơ giảm xuống một chút, sau đó nhấn ga khi chân côn cài khớp. Lúc này xe sẽ bắt đầu di chuyển. Tốt nhất chỉ nên cho số vòng quay của động cơ vừa đủ để tránh bị chết máy khi nhả chân côn ra. Quá trình này ban đầu có thể hơi khó khăn do bạn chưa quen với 3 loại bàn đạp. Phải luôn sẵn sàng kéo chân phanh để dừng trong trường hợp khẩn cấp cho đến khi bạn học được cách lái xe.

Nếu bạn nhả chân côn quá nhanh, xe sẽ dừng lại và tắt động cơ. Nếu động cơ có vẻ như sắp bị dừng, hãy giữ chân côn tại chỗ hoặc đạp xuống thêm một chút. Khi xe đang chạy tốc độ cao mà chân côn đang ở vị trí trung tâm tức là chân côn vẫn đang đạp (âm côn) sẽ làm cho các bộ phận của chân côn bị mòn khiến các bộ phận bị trượt hoặc bốc khói, và sẽ làm hỏng quá trình truyền động

Sau khi xe di chuyển, vòng tua máy đạt khoảng 2500~3000 vòng/phút, tiếp tục đạp côn hết hành trình rồi chuyển sang số 2

Hãy nhớ rằng, tất cả phụ thuộc vào chiếc xe bạn đang lái để tốc kế đạt đến bao nhiêu trước khi bạn sang số. Động cơ của bạn sẽ bắt đầu chạy tốc độ cao và tăng tốc, và bạn phải học cách nhận ra âm thanh này. Nhấn chân côn và di chuyển cần số thẳng từ vị trí số 1 xuống vị trí phía dưới cùng bên trái.

Một số xe ô tô có “đèn sang số” hoặc chỉ báo trên đồng hồ đo tốc độ sẽ chỉ cho bạn biết khi nào bạn cần chuyển đổi để bạn không tăng tốc vòng quay quá nhanh.

Để chuyển số với xe số sàn, côn phải được cắt hoàn toàn, nghĩa là chân phải được đạp hết. Trên thực tế, nhiều trường hợp do chân côn của xe chưa đạp hết hành trình nên bạn sẽ cảm thấy rất nặng và khó vào số. Khi nhả côn để xe chuyển động, chân ga và chân côn phải phối hợp nhịp nhàng để việc chuyển số diễn ra êm ái. Chỉ khi thực hiện đúng thao tác “côn ra ga vào” (giảm ga cắt côn nhanh – sang số – nhả côn từ từ và kết hợp với tăng ga) thì côn mới không bị mòn, máy mới khỏe, tránh bị ì.

Cần lưu ý rằng hộp số, chân côn, chân ga và phanh đều cần được thực hành để điều khiển một cách trơn tru và dễ dàng. Đặc biệt là số thấp (số 1) thì ta mớm côn từ từ, số 2 nhanh hơn một chút và số 3-4-5 cũng tương tự, tùy vào tốc độ của xe, trùy vào số để mở côn. Hơn nhau việc lên số và côn để di chuyển đi, nếu kết hợp không đều xe có thể chết máy, có thể bị rù máy và ảnh hưởng đến chất lượng động cơ sau này.

Nhả chân côn từ từ và ấn nhẹ bàn đạp ga

Thông thường thời điểm lên số là khi vòng tua máy lớn khiến lái xe cảm thấy máy hơi gằn và tiếng ống xả to hơn bình thường. Nhưng nếu đang lên dốc hoặc muốn tăng tốc nhanh, thời điểm bạn cần chuyển số nên muộn hơn để tận dụng lực kéo ở số thấp.

Khi khởi động xe, việc nhả côn và đạp ga phải thực hiện đồng thời để đảm bảo thay đổi của bộ ly hợp trơn tru và chính xác, tránh hiện tượng xe bị rung, ì máy. Trong trường hợp này, vì bạn đang di chuyển nên bạn có thể nhả chân côn nhanh hơn một chút so với lúc bạn bắt đầu.

Tiếp tục đạp ga và bỏ hoàn toàn chân côn

Khi xe đang cài số và đạp ga, bạn nên bỏ chân ra khỏi chân côn. Để chân nghỉ trên chân côn là một thói quen xấu, việc đạp chân côn sẽ gây áp lực lên cơ chế làm việc của chân côn – vì vậy việc thêm áp lực có thể khiến chân côn bị mòn sớm.

Khi muốn dừng lại, chuyển chân phải từ bàn đạp ga sang bàn đạp phanh cho đến khi xe giảm tốc độ

Khi dừng lại, bạn hãy nhả chân phải ra khỏi chân ga và đạp chân phanh xuống ở tốc độ khoảng 15km/h bạn sẽ cảm thấy xe bắt đầu rung giật. Đạp hoàn toàn chân côn xuống, di chuyển cần số về vị trí trung tâm (N) để tránh xe bị chết máy.

Hãy chắc chắn phanh xe khi cần số đang ở số chạy chứ không phải ở số N vì nếu để số N xe sẽ chạy theo quán tính và phanh sẽ bị chậm tác dụng. Phanh cho đến khi tốc độ vòng tua máy cao hơn một chút so với tốc độ không tải, cắt côn và đưa cần số về vị trí N.

Khi xe ô tô của bạn gần như đang di chuyển với tốc độ rất chậm, hãy giảm áp lực lên bàn đạp phanh cho đến khi nó được giải phóng hoàn toàn. Bằng cách này, lực tác động lên trọng lượng của chúng nằm phía trước và phía sau được phân phối lại cho đến khi xe dừng hẳn để 1 cú hãm hiệu quả và nhẹ nhàng. Đừng nhả phanh quá sớm hoặc có nguy cơ vượt điểm dừng

Cách lùi xe số sàn đơn giản

Khi dừng/đậu/đỗ ở điểm nào đó thì bạn nên đạp hết chân côn, đạp phanh rồi về số lùi (số R), tiếp theo đó từ từ nhả chân côn, tiếp tục nhả luôn chân phanh và dừng không để xe tắt động cơ cho đến khi xe bắt đầu lùi lại theo ý muốnrr. Nếu bạn muốn lùi nhanh thì nhả chân thắng và chân côn nhiều hơn, còn nếu muốn lùi chậm từ từ để canh hướng thì bạn cần nên kiểm soát chân côn và chân thắng ở tốc độ mà mình mong muốn.

2. Những lưu ý khi học lái xe số sàn mà bạn cần nên biết

Để chủ động kiểm soát các tình huống trên đường và đạt mức tiêu hao nhiên liệu hợp lý hơn khi sử xe ô tô số sàn, bạn cần lưu ý đến một số thao tác lái xe sau đây:

Ra vào số đúng tốc độ

Ngoài việc biết lái xe ô tô số sàn, bạn phải đi thế nào là tốt nhất cho chiếc xe, chẳng hạn như tránh mài côn ma sát và sang số khi máy còn yếu. Trên thực tế, hầu hết tài xế tại Việt Nam thường sang số khi vòng tua máy đủ vòng tua khiến xe bị ì, không thoát máy. Nếu tốc độ xe chưa đạt đủ cao, xe sẽ bị ì, và không thể tăng ga (chạy ép số). Thông thường các hãng xe đều có ngưỡng sang số hợp lý khác nhau nhưng tốc độ trung bình từ số 1 đến số 2 là khoảng 2.500 vòng/phút. Nếu xe vào số hợp lý xe sẽ đủ lực để vào các số sau và giữ cho máy bền bỉ hơn, cộng với thao tác sang số nhanh (giảm ga và cắt côn nhanh – sang số – nhả côn từ từ kết hợp tăng ga), xử lý chướng ngại vật trên đường tốt và bạn sẽ đi nhanh hơn và êm hơn.

Sử dụng chân côn hợp lý

Khi sử dụng côn, diều khiến cho côn mau mòn không phải là do dùng quá nhiều hay chạy cà côn mà chính bạn đã khiến côn tiếp xúc với bánh đà của máy một cách quá đột ngột hoặc tốc độ bánh đà của máy và sơ cấp ly hợp tiếp xúc máy không cùng tốc độ, vận tốc xe vói vòng tua của máy không phù hợp. Khi đạp – nhả côn, nếu xe của bạn không khựng lại và không vọt lên nghĩa là bạn đã thao tác đúng, còn khi nhả côn thì tiếng máy không thay đổi và tốc độ của xe vẫn di chuyển êm ái là được.

Xe số sàn có nhược điểm so với xe số tự động là ở chân côn nhưng nó cũng có ưu điểm hơn xe số tự động cũng là nhờ chân côn, bạn nên sử dụng nhiều hơn, nếu không sẽ không tận dụng được ưu điểm của xe ô tô số sàn. Chỉ đạp chân côn khi thay đổi số là bạn chưa tận dụng được ưu thế của nó. Khi lái xe trên đường xấu bạn nên cắt côn bất cứ lúc nào để tránh bị giằng – giật. Khi vượt chướng ngại vật trên đường phố đông đúc bạn nên rà côn cho an toàn.

Chú ý khi dùng phanh tay

Nhiều tài xế thường dùng phanh tay khi đề pa ngang dốc, và nếu có dấu hiệu xuống dốc thì xiết phanh tay. Trên thực tế, phanh tay không được thiết kế để dừng xe khi xe đang di chuyển mà chỉ có tác dụng giữ xe đứng yên khi dừng. Nếu bạn cố gắng dừng xe chỉ bằng phanh tay thì điều này không phù hợp và vô cùng nguy hiểm. Nếu phanh tay không được nhả hết khi xe đang chạy sẽ khiến bị mòn sớm, bố phanh bị bóng do bị trượt, nhưng nguy hiểm hơn là nhiệt phát sinh có thể làm sôi dầu phanh dẫn đến hậu quả phanh mất tác dụng. Cho nên lời khuyên rằng bạn nên dùng đề pa truyền thống lúc học lái xe ô tô số sàn sẽ an toàn và dễ sử dụng hơn.

Đề pa lên dốc khi đường tắc đường

Nếu sử dụng theo cách như lúc học lái xe ô tô số sàn là dùng “côn – phanh chân – ga” hoặc “côn – phanh tay – ga” liên tục khi tắc đường trên dốc sẽ khiến cho bạn vã mồ hôi, chân tay mỏi nhừ. Để có thể đề pa lên dốc liên tục khi bị tắc đường ở dốc, bạn cần phải luyện thêm kỹ năng sử dụng “côn – ga” thật nhuần nhuyễn, để có thể giữ xe đứng trên dốc chỉ bằng côn – ga nghĩa là âm côn và mớm ga vừa phải để xe đứng tại dốc, nếu xe có hiện tượng đi lùi thì lúc này bạn nên thêm chút ga, nếu xe hơi nhích bạn hãy giảm ga đi một chút.

Sai lầm dẫn đến xe bị tụt dốc lúc đề pa

Trong lúc nóng vội, người lái xe thường không kiểm soát được chân ga, côn và phanh dẫn đến việc bị tụt dốc lúc đề pa, để cải thiện tình trạng này, bạn cần nắm vững các kỹ thuật lên xuống dốc với xe số sàn như:

Không điều khiển được chân côn, dẫn đến nhả côn quá tầm, gây chết máy.
Trước khi nhả côn, phải ga thốc lên tầm vòng tua máy 1.500 – 2.000 vòng/phút, nhưng trong lúc nhả côn lại không giữ đều chân ga khiến cho đầu xe ô tô không ngóc lên được
Khi nhả côn, đầu xe chưa nhô lên đã cắt phanh tay, khả năng tụt dốc là 95%. Bạn vẫn có thể tự cứu mình nếu nhã thêm một tí chân côn và ga thốc lên.
Sau khi cắt phanh tay, không giữ chân côn và chân ga lúc bắt đầu cắt phanh tay. Khả năng bị tụt dốc là 98%, 2% cho phép bạn đạp côn một cách bình tĩnh, phối hợp với phanh và kéo phanh tay để thực hiện lại đề pa.

Nói tóm lại, từ lúc bắt đầu thực hiện cú đề pa ngoạn mục của bạn thì tay phải của bạn lun cầm trên cái phanh tay và giữ bình tĩnh. Đối với một chiếc xe ô tô tốt, máy còn ngonn bạn có thể đề pa như sau mà không cần kéo phanh tay:

Đạp côn với phanh để dừng trên dốc.
Khi di chuyển bạn hơi nhả côn thật từ từ, khi xe rung lắc thì chuyển chân phanh sang chân ga, ga thốc lên, đảm bảo lên dốc 100%. Phương pháp này chỉ phù hợp khi đỗ xe trong thời gian ngắn, nếu không sẽ xảy ra tình trạng mỏi chân.

Khi nào thì nên về số “mo”?

Việc cho xe về số 0 không phải là điều tốt khi bạn đang lưu thông trên đường, bởi thực tế nó không tiết kiệm được bao nhiêu xăng mà còn khiến quán tính của xe tăng đột ngột khiến bạn khó kiểm soát tốc độ. Nếu ngay lúc đó bạn gặp phải chướng ngại vật và cần đạp phanh gấp thì phanh sẽ không mấy hiệu quả.

Về số 0 khi xuống dốc là 1 việc làm vô cùng nguy hiểm, vì lúc đó tốc độ sẽ tăng theo gia tốc và phanh từ đó cũng không thể phát huy tác dụng

Tóm lại, khi bạn đang di chuyển, bạn nên hạn chế về số 0. Nếu sắp đến vạch dừng đèn đỏ, bạn nên chủ động về số thấp để không chỉ giảm tốc độ chuẩn bị dừng mà còn có thể duy trì tốc độ chủ động di chuyển khi cần tránh gặp chướng ngại vật đột ngột xuất hiện bất ngờ.

Không nên nổ máy và đi ngay vào buổi sáng

Đây là thời điểm mà động cơ dễ bị ăn mòn và hỏng hóc nhất. Hầu hết dầu ô tô của bạn đã lắng xuống dưới động cơ sau một thời gian dài không hoạt động. Hệ thống xi-lanh và buồng đốt giờ đây hầu như chỉ bao phủ bởi một lớp dầu mỏng bám trên bề mặt. Việc khởi động động cơ vào thời điểm này cần một khoảng thời gian nhất định để dầu được bơm đầy lên xi lanh 1 cách đầy đủ. Sau đó bật khóa điện, để động cơ nổ ở chế độ chờ trong khoảng một phút trước khi vận hành.

3. Nên học lái xe số sàn trước khi lái xe số tự động

Với sự phát triển của công nghệ ô tô, ô tô số tự động là xu hướng của ô tô ngày nay. Lái loại xe này về cơ bản dễ hơn học lái xe ô tô số sàn, tuy nhiên chúng cũng có những nhược điểm riêng. Về việc phần học lái xe ô tô, trước tiên bạn nên học lái xe ô tô số sàn trước, sau đó mới học lái xe số tự động và trong tương lái khi bạn đã lái xe ô tô số sàn một thời gian dài

thì bạn nên chọn cho mình một chiếc xe số tự động.

Khi học lái xe ô tô số sàn, nếu bạn thao tác không đúng sẽ khiến xe có thể bị chết máy. Điều này trở thành lợi thế cho người mới lái xe ô tô vì sẽ an toàn hơn khi xe dừng lại. Nhưng đối với xe số tự động thì khác, người mới tập lái rất dễ mất kiểm soát, việc hay nhầm chân phanh với chân ga, hoặc đạp ga quá mạnh là trường hợp thường xuyên xảy ra. Vì là xe số tự động nên xe không thể dừng lại, vì nguyên tắc của dòng xe này là khi gặp lực cản mà vẫn tăng ga liên tục thì xe sẽ ngay lập tức thay đổi tốc độ để có thể thắng được lực cản, đó là nhược điểm của xe AT.
Học lái xe ô tô số sàn giúp bạn tập trung cao độ và nâng cao khả năng phản xạ, khi học lái xe ô tô số sàn bạn phải thao tác đồng thời cả hai chân, hai tay và cắt nhả côn phải hợp lý, tốc độ nào phải đi đúng với số đó. Đó là ưu điểm của xe ô tô số sàn.

Trên đây là bài viết chia sẻ Hướng dẫn học lái xe ô tô số sàn cơ bản và những Lưu ý khi học lái xe ô tô số sàn. Hy vọng bài viết hữu ích đối với bạn! Để biết thêm nhiều thông tin hơn về bằng lái xe ô tô số sàn, bạn hãy theo dõi các bài viết tiếp theo của hoclaixeotob2.com hoặc liên hệ ngay với chúng tôi theo số Hotline để được giải đáp thắc mắc nhé.

THÔNG TIN LIÊN HỆ TRUNG TÂM HỌC LÁI XE AN NINH

Hotline : 0938 700 222

Địa chỉ đăng ký học:

Quận 2: Trần Não, P. Bình An, Quận 2
Quận 5: Trần Hưng Đạo, Phường 6, Quận 5
Quận 7: đường 41, phường Tân Phong
Quận 9: Gần Vincom Q9
Quận 12: Hiệp Thành, Quận 12
Gò Vấp: Phan Văn Trị, Phường 6, Gò Vấp
Bình Tân: Tên Lửa, Phường Bình Trị Đông B
Thủ Đức: Tô Ngọc Vân, P. Linh Tây, Thủ Đức

Email: [email protected]

Website: hoclaixeotob2.com

THAM KHẢO THÊM BÀI VIẾT:

Hướng dẫn